kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
Zapiski, dotyczące osadnictwa w tych okolicach, powstały między innymi po najeździe mongolskim i bitwie, rozegranej pod Legnicą w 1241 roku. Dokumenty owe wymieniają ponad dwadzieścia tutejszych wsi – w tym Biskupin oraz Stary Łom.
Tytułową osadę odnotowano w roku 1245 jako Biskupici, gdy stanowiła ona własność biskupów wrocławskich. Ponad sto lat później, w roku 1347, biskup Przecław z Pogorzeli odsprzedał wieś rycerzowi, pochodzącemu z rodu Budziwojów.
W roku 1428 husyci podpalili pobliski Chojnów, dokonali rzezi jego mieszkańców, a następnie przeciągnęli także przez Biskupin, łupiąc zagrody tej sadyby. Przerażeni chłopi wcześniej uciekli do lasów.
Od 1517 do 1677 roku Biskupin był we władaniu rajców miejskich Chojnowa. To oni w roku 1776 - na rozkaz króla Fryderyka II – założyli pobliski przysiółek Łaszowice.
Przez wieś przepływa strumień Brenna. Zachowało się tu kilka szachulcowych domów, przykładów historycznego budownictwa drewnianego.
Dawniej mieszkańcy Biskupina używali prastarych nazw miejscowych. Złowrogo brzmiało określenie Szubieniczna Góra, były też Kozie Zarośla, Dębowa Góra i Pożarowisko. Zamieniono je po 1945 roku na Gologóra, Dębnik, Chełmek tudzież Zgorzel.
Po zagarnięciu Polskich Kresów Wschodnich przez Związek Sowiecki w 1945 roku do Biskupina trafili przesiedleńcy głównie ze wsi Chłopy, leżącej w powiecie Rudki, w województwie lwowskim. Trudne były losy naszych Rodaków, przybywających na tą ziemię, odczuwali gorycz i niepewność.
Opuszczanie ojcowizny rozpoczęło się w Niedzielę Zesłania Ducha Świętego, 9 czerwca 1946 roku. Dopiero jednak w lipcu bydlęce wagony z przesiedleńcami dotarły do Chocianowa. Stamtąd podwodami konnymi dowieziono ich do Bischdorfu – dzisiejszego Biskupina.
Ludziom brakowało żywności, skromne jej zapasy rozdzielał sprawiedliwie ówczesny sołtys. Polscy pionierzy reprezentowali gorący patriotyzm, byli dumni ze swojego pochodzenia.
Wszak to w Chłopach 19 lutego 1884 roku urodził się Maciej Rataj, współtwórca Konstytucji Marcowej z 1921 roku. Jego ojciec prowadził tu dwuhektarowe gospodarstwo rolne. Maciej ukończył na miejscu szkołę ludową, a następnie kontynuował naukę w lwowskim gimnazjum. W roku 1908 został absolwentem Uniwersytetu Lwowskiego. Tego wybitnego, żarliwego polskiego patriotę, marszałka Sejmu II Rzeczpospolitej i prezesa Stronnictwa Ludowego 21 czerwca 1940 roku hitlerowcy zamordowali w zbiorowej egzekucji w Palmirach.
Polskim mieszkańcom Biskupina bardzo brakowało świątyni, początkowo należeli do odległej o dziesięć kilometrów parafii w Gromadce, potem do Osłej.
Od wielu lat podejmowali jednak starania o wydanie zezwolenia na wybudowanie własnej kaplicy. Ostatecznie władze „łaskawie” zgodziły się na wzniesienie zwykłego domu przedpogrzebowego na terenie miejscowej nekropolii. W trakcie niepokornych prac powstała jednak kaplica, co mogło spowodować jej zamknięcie i polecenie rozbiórki. Ale się udało!
Od roku 1977 biskupińska kaplica mszalna pod wezwaniem Matki Boskiej Bolesnej swoją bryłą przypomina czasy, gdy polscy katolicy musieli stosować wiele zabiegów, by uzyskać zgodę na wzniesienie oczekiwanych przez społeczeństwo, nowych kościołów. Szczególnym wyrazem odwołania się mieszkańców dzisiejszego Biskupina do opieki Matki Bożej jest poruszający swoją wymową ołtarz ich kościoła.
Pojawienie się w połowie dziewiętnastego wieku kolei na terenie Dolnego Śląska zrewolucjonizowało tu sposób podróżowania i przewożenia towarów. Co prawda żelazny szlak poprowadzono w sporej odległości od Biskupina - to jednak mieszkańcy wsi mogli korzystać z transportu kolejowego. Trzeba było tylko dotrzeć do pobliskiej stacyjki Samnitz - Zamienice, obecnie już zlikwidowanej.
Przystanek ten powstał przy ważnym niegdyś szlaku kolejowym Berlin – Wrocław. Do roku 1939 był to trakt żelazny, zaliczany do najnowocześniejszych w świecie. Urządzenia ruchu i same torowiska utrzymywano w doskonałym stanie. Słynny ekspres Latający Ślązak uzyskiwał na nim prędkości maksymalne, wynoszące 160 kilometrów na godzinę. Linia była w całości dwutorowa. Oprócz szybkich pociągów jeździły też oczywiście zestawy lokalne. I to one miały duże znaczenie dla mieszkańców Biskupina. W roku 1945, po wcieleniu tego terenu do Polski, zlikwidowano jeden tor.
Ale dzisiejszy Biskupin nie musi już opierać swojej komunikacji jedynie na liniach kolei żelaznej. Wiele się tu bowiem zmieniło – ale jak przed wiekami nadal urzeka piękno tej okolicy.
Doceniają to współcześni mieszkańcy, wśród których są potomkowie polskich rodzin, przybyłych tu z województwa lwowskiego – naszych dawnych Kresów Wschodnich II Rzeczypospolitej.
